Rize Şehrin Merkezi yenilenecek. Yani eski olan ne varsa yerle bir edilecek. Başka çare yok. Çünkü yaşayarak gördüğümüz bir tarihte yapıldı, tekniğine uygun inşaa edilmediği için ömrü çok kısa sürdü,
Köyleri ve Kasabalarında yaşayanların hatıraları bir yana Rize Merkezde doğan, orada hayatını idame ettirenlerin bu değişimle yıkılan hayallerinin bedelini kim ödeyecek? Veya o moral değerlerin herhangi bir karşılığı var mı dünyada?
Acımasız kapitalist yaşam sadece rantla ayakta durduğu için insanı insan yapan değerlerle ilgilenmez.
O nedenle çocukluk dönemlerinden günümüze bir şehrin hafızasının sindiği bütün değerleri toptan yok etmek korkunç bir yalnızlık, yıkım ve silinip gitme duygusunu, yok olma duygusunu tetikleyen feci bir durumdur. İlerleyen zamanda bu duygunun psikolojik rahatsızlıklara sebep olmaması mümkün değildir.
“Her gün gördüğün ağaç, bakkal, manav, büfe, çay ocağı, çeşme, sokak yoksa sen niye varsın?” sorusu cevapsız kalmaya mahkumdur. Sadece yutkunursun, kelimeler boğazında düğümlenir hatta çoğu zaman ağlarsın kaybettiklerine.
İnsan değerleri ile vardır. Değerlerine sahip çıktığı oranda insandır. Mekan en büyük değerlerden biridir. İnsana aidiyet duygusunu perçinler. O denenle şehirlerin ruhu mekanları tümden yok ederken insanın moral değerlerini de yıktığımızın farkında olalım. O farkındalığı yaratmak için zamanında şehirleri kurarken ilelebet yaşayacak şekilde dizayn edersek bu moral yıkıntıları arasında enkaza dönmeyiz. Hikayeleri, hatıraları bir varmış bir yokmuş masallarına dönüşmüş şehirlerde yaşamanın hiçbir anlamı yoktur. “Dünkondu” adını verdiğim ruhsuz, kişiliği yok edilmiş şehirlerden ne şair, ne romancı, nede sanatkar çıkar.
Avrupa’dan, dünyadan geçmişiyle günümüze taşınan şehirleri çok kıskanıyor, gıpta ile bakıyor, hatta orada yaşamayı hayal bile ediyorum. Çünkü insanın geçmişteki izleri mekanlar, sokaklar, çarşılar, mabetler, insana yaşama duygusunu aşılar, tetikler, hayata bağlar.
Börtü böceğin hatırına yaşayan dünyada, o sayede ayakta duran dünyada yıkımları yaparken ruhlarımızın yıkılıp yerle bir olduğunu unutmayalım.
Sevgi ve saygılarımla.
Metin TOPÇU
23 Ocak 2021
